Nacionalni strateški dokumenti prepoznali su značaj i potrebu unapređenja etičkih standarda i odgovornosti u obavljanju poslova javne uprave u Srbiji. Tako je Akcioni plan za sprovođenje Strategije za reformu javne uprave za period 2018-2020. predvideo da je neophodno pripremiti uporednu analizu i smernice sa preporukama u cilju uvođenja službenika za etiku i integritet u javnoj upravi u Srbiji.

U okviru podrške sprovođenju ovih aktivnosti, članovi našeg tima, Jovan Nicić i Ana Arsenijević Momčilović, pripremili su 2019. godine:

• Uporednu analizu sistema u Sjedinjenim Američkim Državama, Holandiji i Hrvatskoj i analiza nacionalnog normativnog okvira, i
• Smernice i preporuke za uvođenje službenika za etiku i integritet u javnu upravu Republike Srbije

Ovi dokumenti pripremljeni su u okviru realizacije EU projekta Prevencija i borba protiv korupcije.

Značaj ovih dokumenata prepoznat je prilikom izrade Strategije reforme javne uprave u Republici Srbiji za period od 2021. do 2030. i pratećeg Akcionog plana za period od 2021. do 2025. godine. Tako je u okviru mere Jačanje integriteta i etičkih standarda u javnoj upravi predviđeno da se na osnovu Smernica i preporuka za uvođenje službenika za etiku i integritet u javnu upravu izradi dokument sa nalazima o nivou uspostavljenosti etičke infrastrukture u organima javne uprave; preporukama za sistematizovanje i integrisanje različitih poslova vezanih za sprečavanje korupcije i jačanje integriteta u organima javne uprave; uslovima i kriterijumima za određivanje službenika za etiku i integritet i pravilima njihovog postupanja, kao i predlogom kriterijuma i načina izbora organa javne uprave koji će učestvovati u pilot projektu.

SMERNICE ZA UPRAVLJANJE SUKOBOM INTERESA DRŽAVNIH SLUŽBENIKA

Izmenama i dopunama Zakona o državnim službenicima iz 2018. godine i početkom njihove primene preduzeti su koraci u pogledu razvijanja odgovarajućeg okvira za sprečavanje sukoba interesa zaposlenih u javnom sektoru, u skladu sa postojećim međunarodnim standardima. Ove novine i iskustva iz prakse ukazali su da je neophodno dodatno raditi na razvijanju svesti o konceptu sukoba interesa državnih službenika i mehanizmima njegovog sprečavanja putem pripreme odgovarajućih edukativnih materijala.

Imajući to u vidu, 2021. godine, u saradnji sa predstavnicima Visokog službeničkog saveta i Ministarstva državne uprave i lokalne samouprave, Prospector tim je pripremio Smernice za upravljanje sukobom interesa državnih službenika.

Smernice imaju za cilj da kroz prikaz primera i definisanih koraka približe ovlašćenim državnim službenicima i ostalim zaposlenima u državnim organima relevantna pravila o sprečavanju i upravljanju sukobom interesa i ukažu na rešenja najčešćih nedoumica u praksi.

Prilikom pripreme Smernica, pored važećih propisa, korišćeni su vodiči i drugi dokumenti koje su pripremile relevantne međunarodne organizacije, poput OECD, Saveta Evrope i Ujedinjenih nacija; materijali sa obuka koje su održane u okviru EU projekta Prevencija i borba protiv korupcije i priručnici Agencije za sprečavanje korupcije.

Smernice su pripremljene u okviru realizacije EU projekta Prevencija i borba protiv korupcije.